DE JAPANSE DUIZENDKNOOP

Geschreven door : Walter Busse

Heel veel mensen hebben gehoord van de Japanse duizenddinges….
Of wel, iedereen heeft ervan gehoord maar heel veel mensen hebben hem nog nooit gezien en weten dus niet wat ze kunnen verwachten en waarom de plant zo invasief is.
De Japanse duizendknoop is een plant met enorme stengels die wel 4 meter hoog kunnen worden en daarom wel wat weg heeft van bamboe met brede bladeren. De holle stengels zijn groen en bedekt met roodachtige vlekjes. Het zijn allemaal kamers waartussen de knopen zitten waarop de plant weer uit kan lopen. Aan deze stengels zitten dan de hartvormige bladeren. Ze bloeien na de zomer met crème witte pluimen. De plant sterft tegen de winter af en komt dan volgen voorjaar weer boven de grond.
Zijn uitbreidingskracht is enorm. Er vormen zich hele bossen van stengels die doormiddel van enorme wortelstokken snel een groot oppervlakte kunnen koloniseren. Breek je een stengel af dan loopt de plant weer heel makkelijk uit vanuit de knopen. Vandaar de naam duizendknoop. De plant komt inderdaad uit Japan en is als tuinplant naar Nederland gehaald. Door de enorme uitbreidingskracht van de wortels is de plant een gevaar voor muren, kades, woningen, leidingen en wegen. De wortels drukken letterlijk alles aan de kant en hele funderingen worden door deze krachtpatsers gesloopt!
Doordat de plant gras weg concurreert van bijvoorbeeld dijken kan er in de winter als de plant is afgestorven vrij veel erosie optreden. Wat de stabiliteit van die dijk dan weer aantast. In Nederland worden tot op heden alleen vrouwelijke Japanse duizendknopen waargenomen. Ze kruizen wel met een siervariant maar de zaden hiervan zijn nog geen probleem gebleken. Het grote probleem is de verspreiding door tuinafval. Als er in de grond of compost onverteerde knopen van duizendknopen zitten lopen deze knopen zo weer uit op hun nieuwe plek.
Door de vaak onbedoelde verspreiding van stengelknopen is heel Nederland verspreid geraakt met deze enorme invasieve exoot. Er ontstaan enorme monoculturen langs wegen, spoorwegen en vaak ook op dijken. De oorspronkelijke beplanting wordt weg geconcurreerd en ook het dierenleven neemt dan af. Ook in Uithoorn staan flinke bossen duizendknoop langs de busbaan en bij de Watsonweg ter hoogte van het Zijdelmeer staat een flinke populatie van de grote broer de Sachalinse duizendknoop. Deze plant heeft enorme bladeren.
Hoe voorkom je nu de verspreiding? Zorg dat je bij het werken in de buurt van duizendknopen dus geen plantendelen (knopen) verspreid! Graaf je de plant uit. Gooi dit dan niet op de composthoop maar stop het in een vuilniszak en laat het verbranden door de vuilverbranding.
In Nederland worden er door gemeentes verschillende methodes gebruikt om de Japanse duizendknoop te bestrijden. Meestal worden de planten bespoten met gif. Het bestrijden met elektriciteit of zout water wordt ook geprobeerd. Dit is een proces van jaren want de planten laten zich maar moeilijk uitputten. Verder zijn er veel gemeentes bezig met het afdekken met plastic folie en het afgraven en zeven van de grond. Allemaal flinke klussen om deze plant eronder te krijgen. 
Maar zoals het er nu uitziet blijft de plant zich nog steeds verspreiden door onzorgvuldige omgang met grondtransporten. Dus is de plant ergens eenmaal terecht gekomen is hij zeer moeilijk weer weg te krijgen. Let dus op in uw omgeving en graaf zo snel mogelijk de planten uit. Er snel bijzijn scheelt later een enorme hoeveelheid aan werk. En dan in de vuilniszak naar de vuilverbranding!